Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ve Filipin Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr.’ın, Filipin heyetinin talebi üzerine ABD’nin San Francisco kentinde düzenlenen Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) marjları konusunda bir toplantı yaptığı bildirildi.
Philippine Star gazetesinin haberine göre Marcos Jr., görüşme sırasında Çinli mevkidaşına Güney Çin Denizi’ndeki çatışmanın ikili ilişkileri belirlememesi gerektiği mesajını verdi.
Marcos Jr., toplantının ardından gazeteye yaptığı açıklamada, “Güney Çin Denizi’ndeki sorunların çıkarımızın belirleyici unsuru olmaması konusunda mutabakata vardık.” değerlendirmesini yaptı.
Bölgedeki egemenlik anlaşmazlıklarında gerilimin artmaması için diyaloğun şart olduğuna işaret eden Marcos Jr., “Sorunlar devam ediyor, sürtüşmeleri önlemek için teması sürdürmemiz bir kuraldır.” Bu kelimeyi kullandı.
Marcos Jr., toplantıda Çin’in müdahaleleri nedeniyle Filipinli balıkçıların yaşadığı sıkıntıları gündeme getirdiğini belirtti.
Son aylarda Çin ve Filipin gemileri arasında, iki ülkenin egemenlik anlaşmazlığının olduğu bölgelerde yaşanan gerginlikler, tıkanmalara ve çarpışmalara yol açıyordu.
Güney Çin Denizi anlaşmazlığı
Güney Çin Denizi, İkinci Dünya Savaşı sonrasında kıyı ülkelerinin bağımsızlıklarını kazanmasından bu yana egemenlik anlaşmazlıklarının konusu olmuştur.
Çin, ilk kez 1947’de yayınladığı haritayla Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’inin üzerinde egemenlik iddiasında bulunuyor. Filipinler, Vietnam, Brunei ve Malezya gibi kıyı komşusu ülkeler de bölgede hak iddia ediyor.
Paracel ve Spratly adaları başta olmak üzere bölgedeki adacıklar, resifler, kayalıklar ve deniz barajları üzerindeki egemenlik anlaşmazlıkları zaman zaman ülkeler arasında gerilimlere yol açmaktadır.
ABD ve bölge ülkeleri, Çin’in ihtilaflı adalarda askeri üsler inşa etmesine ve sivil gemi filolarını uzun vadeli olarak sürdürmesine karşı çıkıyor.
Lahey’deki Daimi Tahkim Mahkemesi (PCA), Filipinler’in başvurusu üzerine 2016 yılında verdiği kararda, Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki tek taraflı egemenlik iddialarının hukuka aykırı olduğuna hükmetmişti.
